توت فرنگی

توت فرنگی: یک قرمزِ شیرین

توت فرنگی (Fragaria × ananassa) میوه ای کوچک، آبدار و خوشمزه با رنگ قرمز روشن است که از خانواده گل سرخیان محسوب می شود. این میوه بومی آمریکای شمالی است و در حال حاضر در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران کشت می شود. توت فرنگی به دلیل طعم دلنشین، عطر مطبوع و خواص دارویی متعدد، در بین مردم محبوبیت زیادی دارد.

تاریخچه توت فرنگی:

اولین بار در قرن 14 میلادی، فرانسوی ها توت فرنگی های وحشی را بع زمین های زراعی منتقل کردند. این میوه از آن زمان تاکنون توت فرنگی در بسیاری از نقاط جهان کشت می شود.
میوه توت فرنگی وحشی در جنگل های شمال ایران در فصل تابستان به وفور یافت می‌شود. این میوه در اولین واردات به ایران با نام اتابکی شناخته شد.

گیاه شناسی توت فرنگی:

توت فرنگی گیاهی چند ساله با ساقه های رونده یا استولون است. ساقه ها طویل، نازک و انعطاف پذیر هستند و می توانند به راحتی روی زمین ریشه دوانده و گیاهان جدیدی تولید کنند. ریشه های توت فرنگی فیبری و نسبتاً عمیق هستند.
برگ های توت فرنگی مرکب و متشکل از 3 تا 5 برگچه هستند. برگچه ها به رنگ سبز روشن و دارای لبه های دندانه دار هستند. سطح زیرین برگ ها به رنگ سفید و کرک دار است.
گل های توت فرنگی به رنگسفید هستند و در گل آذین های چندتایی ظاهر می شوند. هر گل دارای 5 گلبرگ، 5 پرچم و تعداد زیادی مادگی است. مادگی ها در سطح نهنج قرار دارند و پس از تلقیح به میوه تبدیل می شوند. گل های توت فرنگی به شدت به سرما حساس می‌باشند.

روش های تکثیر توت فرنگی:

توت فرنگی را می توان به روش های مختلفی تکثیر کرد، از جمله:

بذر: تکثیر توت فرنگی از طریق بذر به زمان و صبر زیادی نیاز دارد و معمولاً برای مصارف خانگی استفاده نمی شود.
تقسیم بوته: ساده ترین روش تکثیر توت فرنگی، تقسیم بوته های موجود است. برای این کار، باید بوته را به چند قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را به طور جداگانه بکارید.
لایه بندی: در روش لایه بندی، ساقه های رونده را در خاک خم می کنند و روی آنها خاک می ریزند. پس از ریشه دار شدن ساقه ها، می توان آنها را از بوته مادری جدا کرد و به طور جداگانه بکارید.
نشاء: برای تولید انبوه توت فرنگی، از روش نشاء استفاده می شود. در این روش، بذرها را در سینی های کشت می کارند و پس از جوانه زدن، نشاءها را به زمین اصلی منتقل می کنند.

انواع توت فرنگی:

بیش از 600 نوع توت فرنگی در جهان وجود دارد که به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

توت فرنگی باغی: این نوع رایج ترین نوع توت فرنگی است که در بازار عرضه می شود. توت فرنگی باغی به رنگ قرمز روشن، آبدار و شیرین است.



توت فرنگی وحشی: این نوع توت فرنگی کوچکتر و ترش تر از توت فرنگی باغی است. توت فرنگی وحشی در جنگل ها و مراتع می روید.

ارزش غذایی توت فرنگی:

توت فرنگی منبع بسیار خوبی از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها است. این میوه به طور خاص غنی از ویتامین C، منگنز، پتاسیم و فیبر است. همچنین توت فرنگی حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین K است.

ارش غذایی توت فرنگی به ازای هر 100 گرم:

انرژی: 33 کیلو کالری
کربوهیدرات: 7.68 گرم
قند: 4.89 گرم
فیبر خوراکی: 2 گرم
چربی: 0.3 گرم
پروتئین: 0.67 گرم

ویتامین ها:
ویتامین ب1: 0.024 میلی‌گرم
ویتامین ب2: 0.022 میلی‌گرم
ویتامین ب6: 0.047 میلی‌گرم
نیاسین: 0.386 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید: 0.125 میلی‌گرم
فولیک: 24 میکروگرم
ویتامین ث: 58.8 میلی‌گرم
ویتامین ئی: 0.29 میلی‌گرم
ویتامین کا: 2.2 میکروگرم

خواص توت فرنگی:

تقویت سیستم ایمنی: ویتامین C موجود در توت فرنگی به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونت ها کمک می کند.
تنظیم فشار خون: توت فرنگی به دلیل داشتن آنتوسیانین و پتاسیم می تواند به کاهش فشار خون و کلسترول بد (LDL) کمک کند و از این طریق سلامت قلب و عروق را ارتقا دهد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان: برخی تحقیقات نشان می دهد که ویتامین C، فیبر، و آنتی اکسیدان های موجود در توت فرنگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک کنند.
کنترل قند خون: اسید الاگیگ موجود در توت فرنگی به کنترل قند خون پس از مصرف غذا های نشاسته ای و پیشگیری از دیابت نوع 2 کمک می کند. فیبر موجود در توت فرنگی نیز می‌تواند سطح قند خون در بدن را به طرز شگفت انگیزی کنترل نماید.
سلامت چشم: ویتامین C و آنتی اکسیدان های موجود در توت فرنگی برای سلامت چشم ها ضروری است و از ابتلا به بیماری های چشمی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا جلوگیری می کند.
تقویت حافظه: برخی تحقیقات نشان می دهد که توت فرنگی به دلیل داشتن مواد شیمیایی گیاهی می تواند به تقویت حافظه و عملکرد شناختی کمک کند.
سلامت پوست: ویتامین C و آنتی اکسیدان های موجود در توت فرنگی به حفظ سلامت و شادابی پوست کمک می کنند.
کاهش وزن: توت فرنگی کالری کمی دارد و سرشار از فیبر است که به احساس سیری و کاهش وزن کمک می کند.
کاهش التهاب: کورستین و آنتی اکسیدان های موجود در توت فرنگی به کاهش التهاب در بدن کمک می کند و از ابتلا به بیماری های التهابی مانند آرتریت و بیماری های قلبی عروقی جلوگیری می کند.
تقویت استخوان ها: ویتامین K و فولات موجود در توت فرنگی به سلامت استخوان ها کمک می کند.
سلامت دهان و دندان: ویتامین C، اسید مالیک موجود در توت فرنگی به سلامت لثه ها و دندان ها کمک می کند و از ابتلا به بیماری های لثه ای مانند ژنژیویت جلوگیری می کند.

روش های مصرف توت فرنگی:

توت فرنگی را می توان به صورت تازه، آب میوه، اسموتی، دسر، سالاد، مربا، شربت و در صنایع غذایی استفاده کرد. همچنین می‌توان از توت فرنگی برای تهیه دمنوش استفاده می شود.