کاکائو (Theobroma cacao) به فرانسوی (Cacao) و در زبان فارسی به خرمک معروف است. میوه ای غلاف مانند و تخم مرغی شکل است که از درخت کاکائو به دست می آید. این میوه بومی مکزیک، آمریکای مرکزی و جنوبی (آمازون) است و در حال حاضر در بسیاری از مناطق گرمسیری جهان از جمله آفریقا، آسیا و اقیانوسیه کشت می شود. دانه های کاکائو پس از تخمیر، فرآوری و آسیاب شدن، برای تولید پودر کاکائو، شکلات و سایر محصولات فرآوری شده کاکائو استفاده می شوند.
درخت کاکائو تاریخی 5000 هزار ساله دارد. مردم بومی اکوادور امروزی کاکائو را از جنگل های آمازون بدست می‌آوردند و از آن به عنوان دارو، نوشیدنی و خوراک استفاده می‌کردند. مایاها از دانه های کاکائو برای تهیه نوشیدنی به نام "xocolatl" استفاده می کردند که به عنوان یک نوشیدنی خدایان و پادشاهان در نظر گرفته می شد. آزتک ها نیز از دانه های کاکائو برای تهیه یک نوشیدنی خاص استفاده می‌کردند و از آن با عنوان خوراک خدایان یاد می‌کردند.
در قرن شانزدهم میلادی، اسپانیایی ها کاکائو را به اروپا معرفی کردند. در ابتدا، کاکائو به عنوان یک داروی شفابخش مورد استفاده قرار می گرفت، اما به تدریج محبوبیت آن به عنوان یک نوشیدنی لوکس افزایش یافت. در قرن هجدهم میلادی، روش هلندی ها برای فرآوری دانه های کاکائو اختراع شد که منجر به تولید شکلات تلخ با طعم بهتر شد. در قرن نوزدهم میلادی، با اختراع پرس هیدرولیک، تولید شکلات به صورت انبوه امکان پذیر شد و این امر منجر به افزایش محبوبیت شکلات در سراسر جهان شد.
درخت کاکائو می‌تواند تا 10 متر طول داشته باشد. برگ های این درخت ساده و بیضی شکل هستند که دو طرف آن نوک تیز است. همانطور که گفته شد این درخت بومی مکزیک، آمریکای مرکزی و نواحی شمالی آمریکای جنوبی (جنگل های آمازون) می‌باشد.
دو نوع اصلی کاکائو وجود دارد:
فوراسترو (Criollo): این نوع کاکائو طعم ظریف تر و پیچیده تری دارد و از نظر ژنتیکی متنوع تر است. کاکائو فراسترو حدود 10 تا 20 درصد از تولید جهانی کاکائو را تشکیل می دهد.
کریولو (Criollo): این نوع کاکائو کمیاب تر و گران تر است و طعمی قوی تر و اسیدی تر دارد. کاکائو کریولو فقط حدود 1 تا 2 درصد از تولید جهانی کاکائو را تشکیل می دهد.
علاوه بر این دو نوع اصلی، انواع دیگری از کاکائو نیز وجود دارد که از نظر طعم، عطر و کیفیت با یکدیگر متفاوت هستند.
دانه های کاکائو منبع خوبی از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها هستند. این دانه ها به طور خاص غنی از آهن، منیزیم، کلسیم، فسفر و پتاسیم هستند. همچنین دانه های کاکائو حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین B2، روی، مس و منگنز هستند.
انرژی: 228 کالری
کربوهیدرات: 57.9 گرم
قند: 1.75 گرم
فیبر خوراکی: NA
چربی: 13.7 گرم
پروتئین: 19.6 گرم
ویتامین ها:
ویتامین آ: 0.0 میکروگرم
ویتامین ب1: 0.078 میلی‌گرم
ویتامین ب2: 0.241 میلی‌گرم
نیاسین: 2.185 میلی‌گرم
ویتامین ب6: 0.118 میلی‌گرم
فولیک: 32 میکروگرم
ویتامین ب12: 0.0 میکروگرم
ویتامین ث: 0.0 میلی‌گرم
ویتامین ئی: 0.1 میلی‌گرم
ویتامین کا: 2.5 میکروگرم
ویتامین دی: 0.0 میکروگرم
تقویت سیستم ایمنی: روی موجود در کاکائو به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونت ها کمک می کند.
کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی: کاکائو می تواند به کاهش فشار خون، کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید کمک کند و از این طریق سلامت قلب و عروق را ارتقا دهد.
بهبود عملکرد مغز: آنتی اکسیدان ها و فلاونول های موجود در کاکائو به بهبود گردش خون در مغز و عملکرد شناختی کمک می کند.
کاهش استرس: کاکائو حاوی موادی است که به کاهش سطح هورمون های استرس در بدن کمک می کند.
بهبود خلق و خو: کاکائو حاوی موادی است که به افزایش سطح سروتونین، دوپامین و اندورفین در مغز کمک می کند و از این طریق خلق و خو را بهبود می بخشد.
کاهش خطر ابتلا به دیابت: کاکائو می تواند حساسیت بدن به انسولین را بیشتر کرده و به کنترل قند خون کمک کند.
سلامت پوست: فلاونول های موجود در کاکائو به محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از نور خورشید محافظت می‌کند. همچنین کاکائو کلاژن سازی پوست را تقویت می‌کند
بالا بردن سطح انرژی: کاکائو نیز مانند قهوه می‌تواند سطح انرژی شما را برای انجام فعالیت های روزانه بالا ببرد. و همچنین باعث ایجاد حس نشاط و شادی در شما می‌شود.
ساحل عاج: 2,200,000
غنا: 800,000
اندونزی: 739,483
میوه کاکائو که به آن غلاف کاکائو نیز گفته می شود، به طور مستقیم قابل خوردن نیست. این میوه حاوی دانه های کاکائو است که پس از برداشت، تخمیر، فرآوری و آسیاب شدن برای تولید پودر کاکائو، شکلات و سایر محصولات فرآوری شده کاکائو استفاده می شود.
در نهایت لازم به ذکر است که مصرف مستقیم میوه کاکائو به دلیل طعم تلخ و گس آن رایج نیست. با این حال، غلاف کاکائو کاربردهای متنوعی دارد و می تواند به روش های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
